YoVDO

BESC-132: Structure and Management of Education

Offered By: IGNOU via Swayam

Tags

Education & Teaching Courses Higher Education Courses Globalization Courses Quality Assurance Courses Educational Policy Courses

Course Description

Overview

पाठ्यक्रम "शिक्षा का स्वरुप एवं प्रबंधन" न केवल विभिन्न स्तरों, जैसे-विद्यालयी शिक्षा, उच्च शिक्षा और व्यावसायिक शिक्षा, पर शिक्षा के स्वरुप की चर्चा करता है, साथ ही यह भारत में शिक्षा के प्रबंधन में शामिल विभिन्न निकायों और प्रणालियों की रूपरेखा भी प्रदान करता है. पाठ्यक्रम प्रारंभ में शिक्षा के लिए संवैधानिक प्रावधानों, विभिन्न शैक्षिक आयोगों की अनुसंशाओं और शैक्षिक नीतियों पर केंद्रित है। भारत में, शिक्षा भारतीय संविधान की समवर्ती सूची का विषय है, इसलिए शिक्षा के प्रबंधन की जिम्मेदारी केंद्र और राज्य दोनों पर है। इसके पश्चात पाठ्यक्रम प्राथमिक और माध्यमिक स्तर पर विद्यालयी शिक्षा, उच्च शिक्षा और वृत्तिक शिक्षा की संरचना एवं शैक्षिक प्रबंधन पर विस्तार से प्रकाश डालता है । पाठ्यक्रम में साथ ही शैक्षिक प्रबंधन में समकालीन प्रयोगों, रुझानों और हस्तक्षेप जैसे, वैश्वीकरण, अंतर्राष्ट्रीयकरण और निजीकरण, प्रबंधन और गुणवत्ता सुनिश्चित करना, संस्थागत उत्तरदायित्व और स्वायत्तता की भूमिका और शैक्षिक प्रबंधन के लिए सूचना एवं सम्प्रेषण तकनीकी का उपयोग, आदि की चर्चा की गयी है।

Syllabus

सप्ताह

शीर्षक

सप्ताह-1

शिक्षा के लिए संवैधानिक प्रावधान

सप्ताह-2

शैक्षिक आयोग: एक समालोचना

सप्ताह-3

भारत में शैक्षिक नीतियां

सप्ताह-4

शिक्षा में उभरते मुद्दे और चिंताए

सप्ताह-5

भारत में विद्यालयी शिक्षा: एक अवलोकन

सप्ताह-6

पूर्व-प्राथमिक और प्रारम्भिक शिक्षा

सप्ताह-7

माध्यमिक और वरिष्ठ माध्यमिक शिक्षा

सप्ताह-8

माध्यमिक स्तर पर व्यावसायिक और तकनीकी शिक्षा

सप्ताह-9

भारत में उच्च शिक्षा: एक परिचय

सप्ताह-10

महाविद्यालयी और विश्वविद्यालयी शिक्षा

सप्ताह-11

विश्वविद्यालयी स्तर पर तकनीकी और व्यावसायिक शिक्षा

सप्ताह-12

मुक्त एवं दूरस्थ शिक्षा और ऑनलाइन शिक्षा

सप्ताह-13

वैश्वीकरण, अंतर्राष्ट्रीयकरण और निजीकरण

सप्ताह-14

गुणवत्ता सुनिश्चयन और प्रबंधन

सप्ताह-15

संस्थागत उत्तरदायित्व और स्वायत्तता

सप्ताह-16

शैक्षिक प्रबंधन के लिए सूचना-सप्रेषण तकनीकी


Taught by

डॉ. गौरव सिंह

Tags

Related Courses

Creating and Teaching a Pathways Math Course
Canvas Network
College Readiness (SU17) – Reading, Writing and Math
Broward College via Canvas Network
Discover Your Value: Turning Experience into College Credit
Bellevue University via Canvas Network
Exploring the Student Affairs in Higher Education Profession
Colorado State University via Open Education by Blackboard
Preparing for University
University of East Anglia via FutureLearn